DLACZEGO ŚMIECI DROŻEJĄ?
Na wzrost cen wywozu śmieci ma wpływ wiele czynników zewnętrznych, niezależnych od gminy. Poniżej przedstawiamy tylko kilka z nich:
Nowelizacja przepisów i opłata środowiskowa
Wzrost kosztów gospodarowania odpadami spowodowały nowe przepisy. Przede wszystkim uszczelniające system gospodarowania odpadami (znowelizowana w 2019 roku ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach), a także te, które nakładają dodatkowe obowiązki na firmy, w tym na przykład wymogi, które rząd nałożył na przedsiębiorstwa przetwarzające odpady po tym, jak w 2017 i 2018 roku dochodziło do masowych pożarów składowisk. To spowodowało, że jedna trzecia przedsiębiorstw przestała funkcjonować, zaś koszty wprowadzenia nowych zabezpieczeń, jak na przykład kamery o wysokiej rozdzielczości, pozostałe firmy przełożyły na oferty składane gminom.
Duże znaczenie cenotwórcze ma też tzw. OPŁATA ŚRODOWISKOWA. Jest to opłata wnoszona za korzystanie ze środowiska, czyli m. in. za umieszczenie odpadów na składowisku. W 2017 r. stawka tej opłaty wynosiła 24,15 zł za tonę odpadów, w roku 2020 wzrosła aż do 270 zł za tonę. Opłata ta nie zasila budżetu gminy czy przedsiębiorstwa zajmującego się odbieraniem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych, tylko przekazywana jest do Urzędu Marszałkowskiego. Wzrost opłat środowiskowych znacząco wpływa na koszty prowadzenia działalności, dlatego firmy zajmujące się zagospodarowaniem odpadów podnoszą ceny. NOWELIZACJA USTAWY wprowadziła od 2020 roku wiele znaczących zmian w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi, które bezpośrednio przekładają się na wzrost cen za odbiór śmieci, m. in.:
a. zwiększenie ilości frakcji odpadów zbieranych selektywnie oraz zwiększenie częstotliwości odbierania odpadów zmieszanych i odpadów biodegradowalnych (przez 7 miesięcy od kwietnia do października dwa razy w miesiącu), co powoduje większe zapotrzebowanie na worki, pojemniki, więcej kursów operatorów,
b. zmiana sposobu rozliczania gminy z firmą wykonującą usługę odbioru odpadów komunalnych – od tony, nie od mieszkańca. Do końca lipca tego roku, czyli do zakończenia umowy wiążącej gminę z poprzednim Wykonawcą (firmą PAVER) podstawą ustalenia wynagrodzenia za odbiór i zagospodarowanie odpadów była stawka ryczałtowa: niezależnie od ilości wyprodukowanych śmieci mieszkaniec płacił 12 zł miesięcznie i w ten sposób gmina rozliczała się z firmą wywożącą śmieci. Nowe przepisy, wprowadzone w 2019 r. nie pozwalają już w taki sposób kalkulowania ceny. Teraz rozliczamy się z ilości wyprodukowanych śmieci. Nasza umowa z poprzednim przewoźnikiem wygasała z końcem lipca tego roku. Zapobiegliwie nowy przetarg ogłosiliśmy jeszcze w październiku ubiegłego roku, m.in. po to aby uzyskać lepszą cenę. Ogłoszony na bazie nowych przepisów przetarg jako najtańszą wyłonił firmę „PZOM Strach” – która zaproponował 876 zł za tonę odpadów zmieszanych i 812 zł za tonę segregowanych. Z informacji jakie docierają do nas z gmin, które rozpisują nowe przetargi dopiero teraz, wynika, że ceny za 1 tonę odpadów jeszcze wzrosły – nawet do 1200 zł za tonę odpadów!Opakowania i nieopłacany recycling
Problem stanowi też brak wprowadzenia rozszerzonej odpowiedzialności na przedsiębiorców produkujących opakowania. Koszty opakowań, które są wprowadzane na rynek, są dziś ponoszone przez mieszkańców. Opakowań jest na rynku coraz więcej, bo koncerny je produkujące nie mają żadnej motywacji, by wprowadzić opakowania zwrotne – nie ma też mechanizmów fiskalnych, które je do tego mobilizują. W związku z tym jest coraz więcej surowców, których nikt nie kupuje lub kupuje za bezcen. Ceny spadają poniżej zera. Tylko niektóre frakcje surowcowe mają ceny na plusie, ale tylko po dokładnym ich oczyszczaniu w miejscu sortowania.
Wzrost cen towarów i usług oraz kosztów pracy
Na podwyżkę stawek za gospodarkę odpadami wpływają oczywiście rosnące ceny: paliw i energii elektrycznej oraz ogólny wzrost kosztów pracy, w tym dynamicznie rosnąca płaca minimalna.
Reasumując, trudna decyzja przed jaką stanął samorząd Gminy Olsztyn, podejmując uchwałę o podwyżce cen za wywóz śmieci, wynikała tylko z obiektywnych przesłanek i czynników, które wpłynęły na cenę usługi wywozu śmieci. Dotychczasowa cena za wywóz śmieci w gminie Olsztyn była najdłużej utrzymywaną i najniższą stawką w regionie, co w obliczu nowych przepisów i rozstrzygnięcia przetargu, nie było możliwe nadal do utrzymania.