Najstarszym i najbardziej charakterystycznym szlakiem pieszym biegnącym przez teren Gminy Olsztyn jest „Szlak Orlich Gniazd”. Jego trasa przebiega przez: ruiny olsztyńskiego Zamku oraz Rezerwaty Zielona Góra i Sokole Góry. Całkowita długość szlaku, oznaczonego kolorem czerwonym to ok. 160 km. Szlak posiada również wariant rowerowy ok. 190 km.
Propozycja utworzenia szlaku, wiodącego przez najwyższe wzniesienia Jury, zaproponował w 1927 r. w czasopiśmie „Ziemia” Stanisław Leszczyński. W 1930 r. został wytyczony i oznaczony szlak, który rozpoczynał się i biegł poprzez Płaskowyż Ojcowski i Garb Tęczyński. Szlak zachwycał wieloma walorami krajobrazowymi i krajoznawczymi. Niestety szlak był zaniedbany, nie miał go kto konserwować i odnawiać, dlatego po pewnym czasie zaniknął, a znaki przestały być widoczne.
Znany turysta i krajoznawca, Kazimierz Sosnowski, ogłosił projekt nowego szlaku w 1948 r., a dwa lata później szlak został wyznaczony, dzięki pozyskanym funduszom z Ministerstwa Komunikacji. Następnie trasa szlaku była wielokrotnie zmieniana i korygowana aby poprowadzić turystów przez najbardziej atrakcyjne tereny Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Szlak ten łączy Częstochowę z Krakowem i biegnie poprzez większość jurajskich zamków, których dawna niedostępność była porównywana z orlimi gniazdami. Stąd wzięła się nazwa szlaku.
Na trasie Szlaku Orlich Gniazd znajdują się ruiny zamków: Olsztyn, Ostrężnik, Mirów, Bobolice, Morsko, Ogrodzieniec, Smoleń, Bydlin, Rabsztyn i Ojców oraz odbudowany zamek w Pieskowej Skale. Napotkamy na nim także pałace w Złotym Potoku i Pilicy.
Szlak przebiega przez rezerwaty przyrody. Pierwszymi ciekawymi miejscami są olsztyńskie rezerwaty: Zielona Góra i Sokole Góry. Dalej szlak biegnie przez Rezerwat Parkowe, Ostrężnik, Górę Zborów i Smoleń oraz Ojcowski Park Narodowy.
Początek szlaku znajduje się w centrum Częstochowy obok kościoła Św. Zygmunta, a kończy w pobliżu Wawelu w Krakowie.
Ogromną zaletą szlaku są przepiękne krajobrazy. Prawie cały szlak wiedzie bardzo urozmaiconym, skalistym terenem z wieloma osobliwościami przyrodniczymi i historycznymi.
Po drodze napotykamy wiele zabytkowych kościołów m.in. w: Olsztynie, Zrębicach, Złotym Potoku, Niegowej, Skarżycach, Pilicy i Giebułtowie.
